Leesvoer
De Drie Verdwaalde Zonen - Volkslegende
De drie zonen van het Lindenveld
Rond 1800 slaan drie zonen op de vlucht voor de Franse bezetter. Uit angst voor de dienstplicht, besluiten ze alle drie de ouderlijke hofstede te verlaten. De moeder vertelde hun dat ze bij onenigheid steeds links moesten nemen, want dat is de plek van het hart. Net voor ze de hofstede verlaten, geeft ze elk een zaadje mee dat ze kunnen planten wanneer ze elkaar kwijtraken.
​
Wanneer de drie zonen zeven dagen onderweg zijn, raken ze het oneens met elkaar. De oudste wil noordwaarts trekken, de middelste zuidwaarts en de jongste westwaarts. Tijdens een van hun vele discussies worden ze aangesproken door een geestelijke. Die vertelt hun, dat ze beter hun tocht in stilte voortzetten en luisteren naar hun innerlijke stem.
​
Bij het verlaten van het dorp en na even door een grote kouter gewandeld te hebben, komen de broers op een kruispunt aan een beek. Opnieuw ontstaat er onenigheid tussen de broers. De oudste wil richting het naburige kasteel, de middelste terug naar het dorp en jongste naar het volgende dorp.
​
Ze besluiten om elk hun zaadje, wat verderop in de grond te steken en vervolgens elk hun eigen weg op te gaan. Ze spreken af dat ze terug zullen keren naar de plek waar ze de zaadjes in de grond staken wanneer de dreiging van de Franse bezetter achter de rug is.
​
Vele jaren gaan voorbij en de zaadjes van weleer zijn intussen uitgegroeid tot drie monumentale bomen, maar de drie zonen keerden nooit terug…
Historische Achtergrond
De correctheid van een legende van mondelinge overlevering is altijd moeilijk te achterhalen. Toch kon ik via lokale bronnen en een duik in het rijksarchief de vermoedelijke plek achterhalen.
​
De exacte locatie is moeilijk te achterhalen aangezien er een “gat” zit in de kaarten tussen 1778 (Ferraris) en 1841 (atlas der Buurtwegen). De legende geeft aan dat de drie broers op de vlucht waren voor de Franse bezetter. Gezien in 1798 de wet Jourdan-Delbrel (die de dienstplicht inriep) werd goedgekeurd, is er alvast een historische grond voor het op de vlucht slaan van de broers.
​
Dat vertelt ons echter weinig over de locatie waar de broers de zaadjes in de grond staken. De Atlas der Buurtwegen brengt weinig soelaas, aangezien die geen vegetatie illustreert. De Ferrariskaarten, zijn dan weer te oud.
De legende beschrijft het punt waarop ze besluiten om de zaadjes te planten, als een kruispunt bij een beek waarbij een van de wegen uit het dorp komt. Aangezien het verhaal van Ternatse origine is, en soms ook “De drie zonen van het Lindenveld” wordt genoemd, kon ik alvast veel uitsluiten.
Het Lindenveld is een deel van de gemeente Ternat in het gehucht Terlinden. Het situeert zich in het oosten van de gemeente nabij de grens met Sint-Martens-Bodegem (bron: https://sites.google.com/view/erfgoedternat/home/historische-plaatsen-en-gebouwen/busop-en-kasteel-liebaert).
Wanneer we op die plek zoeken naar een kruispunt bij een beek, kunnen we die op de Atlas der Buurtwegen terugvinden:
Ook op de Ferrariskaarten is dat kruispunt te zien. Het kruispunt is vandaag de dag verdwenen door de heraanleg van de Bodegemstraat in september 1945. Toen werd het kruispunt vervangen door een graduele bocht. Op die moment werd de Pangaardenstraat (op bovenstaande kaart de zuidelijke weg 3) een zijstraat. Weg 12 werd door de bocht verbonden met weg 3, de huidige Bodegemstraat.
​
Op de kaart voor de aanleg van de huidige Dilbeeksesteenweg is zowel het oude kruispunt (linksonder) als het huidige tracé duidelijk te zien. (http://docs.vl-brabant.be/gisdata/abw/TNT/Wijzigingen/Document/TNT_PW_044.jpg)
Bij de aanleg van de Dilbeeksesteenweg werden destijds drie notelaars geplant. Sindsdien werd dat de symbolische plek waar de broers vele jaren eerder de zaadjes in de grond staken.
Bij de heraanleg van het kruispunt tussen de Dilbeeksesteenweg en de Bodegemstraat in 2021, werden deze notelaars gerooid. Echter, in het voorjaar van 2022 plantte de groendienst opnieuw drie bomen aan om de legende te herdenken.